Chùa Thanh Mai tọa lạc trên sườn núi Phật Tích, nay là núi Tam Bảo (cao khoảng 200m) thuộc địa phận xã Hoàng Hoa Thám, huyện Chí Linh. Chùa được khởi dựng dưới thời nhà Trần, gồm một hệ thống các công trình kiến trúc rất độc đáo, đó là: Viên Thông Bảo Tháp, tháp Phổ Quang, tháp Linh Quang…
Chùa Thanh Mai được xây dựng vào năm 1329 do Thiền sư Pháp Loa tôn giả - vị tổ thứ hai của Thiền phái Trúc Lâm sáng lập và đây cũng là nơi Thiền sư Pháp Loa tôn giả tu hành. Chùa có Viên Thông Bảo Tháp - xây dựng năm 1334 và 7 ngôi tháp sư, trong đó có tháp Phổ Quang - xây dựng năm Chính Hoà 23 (1702), tháp Linh Quang - xây dựng năm Chính Hoà 24 (1703) cùng các pho tượng phật có hình dáng rất đẹp như: Pho tượng cửu long, đệ nhất tam tổ Trúc Lâm Trần Nhân Tông, đệ nhị Thiền sư Pháp Loa và đệ tam Huyền Quang...,
Năm 1992, chùa Thanh Mai đã được Nhà nước công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia.
