Di chỉ khảo cổ học Lung Leng nằm ở thôn Lung Leng, xã Sa Bình, huyện Sa Thầy, tỉnh Kon Tum. Lung Leng đã cung cấp một hệ thống di tích và hiện vật vô cùng phong phú. Bước đầu, một xã hội Tây Nguyên thời tiền sử đã tái hiện.

Qua khai quật, người ta thấy Lung Leng là di chỉ có tầng văn hóa nguyên vẹn phản ánh các giai đoạn phát triển cơ bản từ thời đại đá cũ đến thời đá mới, qua thời kì kim khí, thậm chí cả thời kì trung đại. Dấu tích cư dân hậu kỳ đá cũ tìm thấy trong lớp đất laterite hóa ở dưới độ sâu từ 1,4 mét đến 1,6 mét với những công cụ ghè đẽo thô sơ, kích thước lớn làm từ cuội thạch anh hoặc đá bazan như các công cụ mũi nhọn, công cụ chặt rìa lưới dọc, công cụ nạo hình múi bưới. Kết quả phân tích niên đại cho thấy lớp đất này tương ứng với thời kỳ cách tân (pleistocene) cách đây trên một vạn năm.

Gần chúng ta hơn, ngay lớp đất trên là vết tích văn hóa hậu kì đá mới - sơ kì kim khí, tương ứng với niên đại toàn tân (holocen), từ 2.000 năm đến 4.000 năm trước. Đây là nơi tập trung với mật độ cao nhiều loại hình di vật, di tích như rìu bôn đá mài toàn thân, bàn mài, hòn ghè, hòn nghiền, đồ gốm, than tro, lọ nung, mộ táng...

Qua khai quật hàng loạt, phát hiện mới được ghi nhận, đặc biệt là di cốt và dấu vết vỏ trấu, cho thấy tục táng người chết của cư dân cổ, đồng thời xác nhận nghề trồng lúa đã xuất hiện rất sớm tại Tây Nguyên.

Những phát hiện bước đầu ở Di chỉ khảo cổ học Lung Leng đã được giới thiệu nghiên cứu, khảo cổ đánh giá cao. Mới đây, thủ tướng chính phủ đã có quyết định giao cho trung tâm nghiên cứu khoa học xã hội và nhân văn quốc gia phối hợp với bộ khoa học - công nghệ và bộ văn hóa - thông tin... tiếp tục triển khai thực lên giai đoạn 2 (đánh giá, phân loại, bảo quản di vật và hồ sơ khoa học) dự án “Khai quật di chỉ Lung Leng (Kon Tum)” thuộc dự án “Thủy điện YaLy”.

Di chỉ khảo cổ hạc Lung Leng là một trong những di sản văn hóa lớn của cả nước. Qua di chỉ văn hóa này, chứng tỏ người tiền sử đã có mặt, sinh sống ở đây từ trước một vạn năm.

(Nguồn: www.saigontoserco.com)