Di tích lịch sử, văn hóa
Trận địa pháo lão dân quân Đức Ninh
Đường lên Cộn (nối quốc lộ 1A với quốc lộ 15A) chia đồi Đức Ninh thành 2 phần. Phần phía Nam là nơi có trận địa pháo của lão dân quân Đức Ninh bắn rơi máy bay Mỹ năm1967.
Du khách đến với di tích có thể đi bằng nhiều loại phương tiện. Từ sân bay Đồng Hới, từ Ga xe lửa Đồng Hới hay từ cảng biển Nhật Lệ đi vào trung tâm thị xã Đồng Hới. Từ Quảng Bình quan (một di tích đã được xếp hạng) có thể bằng ô tô, xe máy, xe đạp du khách theo đường Lê Lợi đi về phía tây chừng 3 km là tới di tích.
Những ngày chống chiến tranh phá hoại của giặc Mỹ, Đức Ninh bị địch đánh phá rất ác liệt. Cũng như ở Đồng Hới, ở Đức Ninh địch dội bom liên tục cả ngày lẫn đêm, không một ngôi nhà nguyên vẹn còn sót lại sau chiến tranh phá hoại của địch. Mọi hoạt động của nhân dân đều chuyển sang thời chiến, Đức Ninh đã cùng cả nước, cả tỉnh thi đua chiến đấu và sản xuất.
Trước tình hình mới, để đánh trả hành động xâm lược của địch, Đức Ninh đã thành lập các đơn vị dân quân tự vệ sẵn sàng đánh trả địch bảo vệ xóm làng. Được sự quan tâm của huyện đội Quảng Ninh về việc huấn luyện chiến đấu, lại hăng hái tập luyện, vì vậy lực lượng dân quân của Đức Ninh đã sớm lập được những chiến công lớn.
Ngày 22/8/1966, lúc 17 giờ 18 phút tại Eo Đa lực lượng dân quân xã đã bắn rơi chiếc máy bay F105. Tiếp đến ngày 18/5/1967 đơn vị dân quân Đức Ninh lại nổ súng, hòa cùng tiếng súng của lưới lửa phòng không trên địa bàn bắn rơi tại chỗ một máy bay F4H.
Những ngày chiến tranh ác liệt, Đức Ninh không những “chiến đấu giỏi” mà còn “sản xuất giỏi”. Nhân dân Đức Ninh ra sức thi đua lao động sản xuất trên đồng ruộng, lợi dụng những lúc địch không đánh phá, nhân dân vẫn ra đồng cày cấy. Xã động viên bà con áp dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất đưa giống mới vào canh tác... Chính vì vậy, Đức Ninh là một trong những địa phương đầu tiên ở Quảng Bình đạt năng suất lúa 5 tấn/ha.
Nói đến Đức Ninh, một điều không thể không nói đến là thành tích của các lão quân xã nhà. Với truyền thống: “giặc đến nhà, trẻ già đều là chiến sỹ” - Đó là truyền thống từ ngàn đời của dân tộc Việt Nam. Căm thù bọn giặc Mỹ không để cho nhân đân ta sống trong hòa bình xây dựng, các cụ lão ở Đức Ninh đã thi đua cùng con cháu, quyết tâm lập thành tích. Không quản tuổi cao, sức yếu, các cụ viết quyết tâm thư gửi lên lãnh đạo cấp trên đề nghị thành lập một đơn vị pháo để chiến đấu bảo vệ xóm làng.
Ngày 01/12/1967, trung đội lão dân quân Đức Ninh được thành lập, đơn vị được biên chế gồm 11 cụ, tuổi đời từ 55 đến 70. Trang bị vũ khí gồm súng phòng không 12 ly 7, súng trường CKC.
Ngay sau ngày thành lập, các cụ đã bắt tay vào việc luyện tập. Được sự giúp đỡ của huyện đôi Đức Ninh về kỹ thuật, chiến thuật, các cụ đã sớm trở thành những pháo thủ thực sự. Vừa huấn luyện, các lão quân vừa xây dựng trận địa, hầm hào chiến đấu, chọn nơi đặt pháo, nơi chứa đạn, phân công bố trí các tổ trực chiến, liên lạc, cứu thương, hậu cần...
Nhận thấy đồi Đức Ninh có nhiều ưu thế về quân sự, mặc dù ở đây là nơi địch giặc đánh phá ác liệt nhất trong xã nhưng các cụ vẫn bố trí tại đồi 2 trận địa pháo. Một trận địa ở Đông Bắc đồi, một trận địa ở phía Đông Nam, mỗi trận địa đều sử dụng một lô cốt cũ để làm hầm trú ẩn và làm kho chứa đạn.
Thế trận đã bày sẵn chờ giặc tới. Đêm 16, rạng ngày 17/12/1967, lợi dụng đêm khuya, trời rét, một máy bay địch từ hướng Đông bay vào trận địa. Chúng bay rất thấp hòng thoátt khỏi sự phát hiện của ra-đa phòng không quân đội ta. Khi máy bay địch vào gần đến cầu Bình Phúc, cách trận địa phía Nam chừng 400 mét, các cụ đã phát hiện và nhanh chóng vào tư thế sẵn sàng chiến đấu. Lúc địch bay vào đúng tầm súng 12 ly 7, trong trận đầu ra quân, các lão quân Đức Ninh đã quật nhào máy bay Mỹ. Bị trúng đạn, chiếc F4H bốc cháy sáng rực cả trời đêm Đồng Hới rồi lộn nhào xuống biển.
Như vậy, chỉ 15 ngày sau khi thành lập, trong trận đầu nổ súng đối mặt với kẻ thù, trung đội lão quân Đức Ninh đã lập công xuất sắc, bắn rơi máy bay Mỹ. Chiến công các lão quân Đức Ninh lập được là bằng chứng sinh động của chủ nghĩa anh hùng cách mạng Việt Nam, của sức mạnh chiến tranh nhân đân Việt Nam. Tuổi cao chí càng cao, khí phách các cụ bắt nguồn từ hội nghị Diên Hồng xưa được nhân thành sức mạnh trong hoàn cảnh mới. Các lão quân Đức Ninh lập công ở Quảng Bình, cùng với chiến công của các lão quân ở Hoàng Hóa (Thanh Hóa)... của những bà mẹ như mẹ Suốt, bà má Hậu Giang... là những điển hình của sức mạnh dân tộc trong chiến đấu bảo vệ tổ quốc.
Để động viên và cổ vũ chiến công của trung đội lão quân Đức Ninh, ngày hôm sau (18/12/1967) Ủy ban Hành chính tỉnh Quảng Bình quyết định tặng bằng khen. Mặt trận Tổ quốc tỉnh gửi thư khen ngợi. Được Nhà nước tặng thưởng Huân chương Chiến công và Huân chương Quân công. Ngoài ra, quân khu IV còn tặng trung đội một radio để các cụ nghe tin tức.
Nhận được tin, Bác Hồ rất phấn khởi. Bác đã gửi tặng mỗi cụ một huy hiệu của Người, một tấm áo bông.
Trong những năm sau đó, các đồng chí lãnh đạo Đảng, Chính phủ đã nhiều lần đến thăm đơn vị. Các đoàn khách quốc tế, các đoàn nhà báo, quay phim trong và ngoài nước cũng nhiều lần đến đưa tin về thành tích mà các lão quân Đức Ninh lập được.
Một vinh dự nữa là một số cụ còn được Chính phủ mời ra Hà Nội để trực tiếp báo cáo thành tích với Trung ương.
Đến hôm nay, các pháo thủ thuộc trung đội pháo lão quân năm xưa người còn, người mất, nhưng chiến công của các cụ vẫn mãi sáng ngời, ghi đậm trang sử hào hùng của dân tộc.
(Nguồn: quangbinh.gov.vn)
Ý kiến của bạn
Di tích lịch sử, văn hóa
Non nước Việt Nam
Doanh nghiệp Du Lịch