Ngôi nhà lưu niệm là nơi lưu giữ nhiều sự kiện lịch sử quan trọng của địa phương, cũng như cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Trường Chinh suốt từ năm 1928 đến thời kỳ chín năm kháng chiến chống thực dân Pháp (1945- 1954). Nơi đây có thời kỳ đã từng là cơ sở in tài liệu, sách báo, tuyên truyền phục vụ cách mạng. Đồng thời còn là nơi nuôi giấu đồng chí Trường Chinh trong những lần về hoạt động và chỉ đạo phong trào cách mạng tại quê nhà.

Nhà lưu niệm đồng chí Trường Chinh được làm bằng gỗ lim quay về hướng nam trên một khu đất rộng 531m². Ngôi nhà có 5 gian, bộ vì kèo làm kiểu thượng chồng rường hạ bẩy kẻ, mái lợp ngói nam và hệ thống tường hồi, tường hậu được xây gạch thất. Trong số 5 gian nhà, 2 gian buồng phía đông và phía tây có bức vách thuận ngăn cách với 3 gian phòng khách ở giữa. Trước đây bức thuận có ngưỡng cao, lắp cánh cửa ô, từ năm 1944 được thay thế bằng cánh cửa quân bài và hệ thống ngưỡng cũng được hạ thấp tạo nên không gian rộng rãi.

Bước đầu để bảo tồn những giá trị lưu niệm đầu tiên về cuộc đời hoạt động cách mạng của đồng chí Trường Chinh, ngay từ năm 1963, sau khi gia đình đồng chí đi khu IV sơ tán, Ty văn hóa Nam Định đã tiến hành nghiên cứu, từng bước tu sửa những nơi bị hư hỏng. Năm 1973, Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã Xuân Hồng tiếp tục trùng tu, tôn tạo đường ngõ, cầu ao,sân vườn và mái ngói bị bão làm hư hại. Từ năm 1981 gia đình ông Đặng Xuân Tiết anh ruột ông Đặng Xuân Viện đã nhượng lại ngôi nhà gỗ 5 gian, nhà khách, đồng thời là nhà trưng bày những tài liệu, hiện vật liên quan đến cuộc đời sự nghiệp cách mạng của đồng chí Trường Chinh.

Đặc biệt sau những năm đồng chí Trường Chinh, nhà lãnh đạo cao cấp của Đảng, nhà cách mạng, nhà tư tưởng lớn của Việt Nam, người học trò xuất sắc của Chủ tịch Hồ Chí Minh qua đời, Đảng bộ và nhân dân Nam Định phát huy truyền thống cách mạng, truyền thống uống nước nhớ nguồn, bằng những việc làm thiết thực đã ra sức tôn tạo, giữ gìn khu nhà lưu niệm ngày một khang trang hơn.

Hiện nay khu nhà lưu niệm cố Tổng Bí thư Trường Chinh có các hạng mục sau: Nhà lưu niệm ( nhà thờ), nhà khách, nhà lợp bổi được phân bổ theo tòa ngang dãy dọc có sân vườn, cây lưu niên, ao nước nhỏ được bao bọc trong tường xây dậu trúc khép kín mạng đậm phong cách truyền thống.

(Nguồn: dulichnamdinh.com.vn)