Trước đây, làng Diêm Điền được chia thành 5 xóm: Tiền- Trung- Tả- Hữu- Hậu và hội bơi trải xưa cũng là cuộc đua tài giữa 5 chải của 5 xóm trong làng. Người trong làng cho rằng, chải của làng nào đua tài giành được giải nhất thì năm ấy cả làng sẽ làm ăn phát đạt, gặp nhiều may mắn. Phát huy truyền thống anh dũng trong đấu tranh cách mạng, cần cù sáng tạo trong lao động sản xuất, năng động, nhạy bén trong kinh doanh, ngày nay Diêm Điền đã trở thành một thị trấn biển sầm uất, một trung tâm kinh tế quan trọng của tỉnh. Bên cạnh đó, địa phương còn có tập đoàn đánh cá với những đôi tàu xa bờ đánh bắt dài ngày trên biển, mỗi năm đưa về hàng ngàn tấn tôm cá phục vụ cho 2 làng nghề chế biến hải sản Tân Sơn và Vĩnh Trà phục vụ tiêu dùng trong nhân dân và xuất khẩu ra nước ngoài. Quy mô bơi trải cũng vì thế mà thay đổi nhưng vẫn dựa trên nền bản sắc xưa, giữ được màu sắc văn hoá dân gian và được coi là lễ ra quân đầu năm của toàn thể cán bộ, nhân dân và các thành phần kinh tế, nhất là hai ngành kinh tế: khai thác và vận tải biển.

Lễ hội bơi trải truyền thống 12 tháng giêng còn là điểm hẹn gặp mặt hàng năm của những người con trên đất biển Diêm Điền dù đang gắn bó với biển cả hay sinh sống trên khắp mọi miền tổ quốc, là nơi giao lưu gặp gỡ để các doanh nghiệp tìm hướng đi mới trong kinh doanh, là cơ hội để các nhà đầu tư đến với những môi trường đầu tư đầy tiềm năng và triển vọng. Vì thế, ngay từ buổi sáng sớm, trong khung cảnh cờ hoa rực rỡ hàng ngàn người dân địa phương, khách thập phương từ khắp các tỉnh: Hà Nội, Nam Định, Hải Dương, Hải Phòng, Quảng Ninh.... đã trở về hàn huyên trên khắp các nẻo đường, vào dâng hương tại nhà tưởng niệm. Các tay chèo của các trải bơi trong trang phục chỉnh tề sớm tề tựu tại cửa sông chuẩn bị cho cuộc đua .

Tham gia Lễ hội bơi trải truyền thống năm 2010 gồm có 7 chải bơi là chải của khu 1, khu 2, khu 3, khu 4, khu 5, khu 9 và chải của Hội vận tải biển Diêm Điền. Các đội đua tranh tài trên khúc sông rộng sóng nước mênh mông, tiếp giáp ngay cửa biển Diêm Điền vượt qua 4 vòng đua với chiều dài khoảng 4 km. Đúng 9h5 phút, trên tàu chỉ huy, Chủ tịch UBND Thị trấn Nguyễn Đức Nam hô vang “Hỡi các chàng trai của biển, giờ phút đua tài đã đến, tất cả hãy vững tay lái, mạnh tay chèo hướng ra biển khơi để giành chiến thắng”. Hiệu lệnh phát ra, các tay chèo dồn sức lên cánh tay chèo theo lệnh cờ sai, theo nhịp trống giục, mõ thúc, sục chèo, đẩy nước đẩy thuyền. Trong những phút đầu tiên, các trải bơi bám đuổi nhau rất quyết liệt, giữ đều khoảng cách, rồi trải bơi của khu 3 vươn lên dẫn đầu, sau đó đến trải bơi của khu 1, rồi khu 4… Hàng trăm chiếc thuyền treo cờ đỏ cổ động, hàng ngàn ánh mắt ở hai bên bờ sông dõi theo từng nhịp chèo. Tiếng trống đánh liên hồi càng dồn dập, những làn điệu quan họ, điệu hát chèo hoà cùng với tiếng reo hò cổ vũ của người xem làm huyên náo, vang vọng cả một khúc sông.

Sau những ngày đầu xuân buốt giá, thời tiết hôm diễn ra cuộc đua tài cũng như chiều lòng người, trời hửng nắng, gió nhẹ, mặt nước hơi gợn sóng khá thuận lợi cho các tay chèo, báo hiệu một năm “ trời yên biển lặng”, “mưa thuận gió hoà” ra quân chinh phục biển cả gặp nhiều may mắn của người dân quê biển. Các tay chèo ngày thường vốn là những thanh niên trai tráng, quanh năm bôn ba “ăn sóng nói gió” trên những chuyến vận tải biển, tàu đánh bắt xa bờ, nay lại về đây gặp mặt tranh tài, ai cũng nỗ lực hết mình, quyết tâm vững tay chèo, mạnh tay lái.

Lễ hội bơi chải trên sông Diêm để lại biết bao lưu luyến, bồi hồi trong tâm khảm những người con đất biển Diêm Điền sau đó trở về với những lo toan bộn bề của cuộc sống hàng ngày. Hẹn gặp lại vào mùa Xuân năm sau, chúng ta lại được sống trong không khí tiếng trống hội rộn rã, tiếng mõ thúc, tiếng hò chèo... gợi nhắc một thời quá khứ hào hùng của cha ông và cầu chúc một năm mới bình an, hạnh phúc.

(Nguồn: www.thaibinh.gov.vn)