Chùa Hương Tích thuộc xã Thiên Lộc, huyện Can Lộc tỉnh Hà Tĩnh được xây dựng từ đời nhà Trần trên ngọn núi Hồng Lĩnh. Hàng năm cứ đến ngày 19/2 âm lịch, nhân dân ở khắp mọi nơi đến hội chùa cúng Phật, cầu yên và thăm cảnh đẹp của chùa.
Giống như chùa Hương Hà Tây, để đến được quần thể chùa du khách phải ngược dòng suối Hương Tuyền vào cập bến trong tận chân động. Từ đây, du khách bắt đầu rồng rắn, nối nhau trèo lên một trong 99 đỉnh núi Hồng Lĩnh cao khoảng 2000m, nơi có chùa chính (thượng điện), đền Thiên Vương, am Thánh Mẫu và động Tiên Nữ với ba mươi sáu cửa vào ra cùng với am Phun Mây, suối Tiên tắm...... luôn tịnh yên giữa rì rào gió lá rừng trúc, rừng thông cùng tiếng thác đổ trầm đều từ bốn phía trên đỉnh núi. Chùa tĩnh nhưng mỗi năm cũng có hơn vạn người đến viếng.
Theo "Hương Sơn báu quyển" và "Hoàng lê nhất thống chí" của Ngô Gia Văn Phái thì vào đời vua Lê - Chúa Trịnh, đa phần các phi tần mỹ nữ là người xứ Thanh. Hằng năm các cung phi, cung nữ Thanh - Nghệ thường trẩy hội chùa Hương trên núi Hồng Lĩnh vào ngày 18-2 âm lịch bằng đường thủy qua cửa Hội Thống (gần Cửa Lò bây giờ). Mỗi lần những "người đẹp" đi xa như vậy khiến chúa Trịnh rất phân vân (tuy đã bố trí lính vệ phục dịch dọc đường), do đó chúa Trịnh mới gọi một vị hòa thượng xác định địa điểm ở miền rừng núi Hương Sơn - Hà Tây bây giờ để xây chùa Hương Tích thứ hai mà thờ vọng để các "người đẹp" đi trẩy hội gần hơn. Nhờ thế đất nước ta bây giờ có đến hai chùa Hương Tích đều là những thắng cảnh nổi bật.
Mỗi năm lễ hội mỗi thay đổi, quy mô lớn hơn với nhiều cuộc thi sôi động, trở thànhđiểm đến không thể thiếu của du khách thập phương
(Nguồn: saigontoserco.com)